Wanneer verhuurbedrijven volwaardige bouwpartners worden ...

BERA-voorzitter Bill Olivier pleit voor meer samenwerking, beleid en innovatie in de verhuursector

Verhuurbedrijven zijn niet langer louter anonieme machineleveranciers, maar ontpoppen zich tot strategische partners in het bouwproces. De Belgian Equipment Rental Association (BERA) – de jonge branchevereniging die sinds twee jaar de belangen van verhuurbedrijven behartigt – pleit voor een nieuwe, samenwerkingsgerichte benadering. BERA-voorzitter Bill Olivier: “Zie uw verhuurder als een verlengstuk van uw eigen bouwploeg. Uiteindelijk streven jullie hetzelfde doel na: een geslaagde, efficiënte werf”.

To rent or not to rent ...

Sommige - vooral oudere - aannemers houden iets meer vast aan een eigen vloot, terwijl jongere bouwprofessionals flexibeler zijn en vaak een iets groter actieterrein hebben. Dit zorgt ervoor dat zij op regelmatige basis gespecialiseerde machines inzetten. De (kleinere) aannemers, die zich focussen op een bepaalde niche of corebusiness, investeren nog steeds in een eigen machinepark, omdat ze ervan overtuigd zijn dat ze hun machines het hele jaar door rendabel kunnen inzetten. Aannemersbedrijven met een breed takenpakket zijn eerder geneigd om bij verhuurbedrijven aan te kloppen. "Huren is voor elke aannemer een optie. Laat u niet beperken in uw activiteiten door de eigen vloot", reageert Olivier.  

De voorzitter wijst erop dat ook bij repetitieve opdrachten huren voordelen kan hebben: “Met huren kunt u de machinecapaciteit aanpassen aan de schaal van het werk en vermijdt u kosten door stilstand. Eigen materieel kost toch ook geld als het stilstaat?”

Verhuursector is sterk geprofessionaliseerd

Dat een verhuurbedrijf van twintig jaar geleden niet meer te vergelijken valt met een verhuurder van nu, is een understatement. Waar ze vroeger niet altijd een onberispelijk imago genoten, zijn de cowboys er volgens de voorzitter allemaal uit. "De sector is de voorbije jaren sterk geprofessionaliseerd. Huurcontracten en alle andere administratie die gepaard gaat met verhuur, zijn transparanter en minder complex geworden. U hoeft als aannemer geen schrik meer te hebben voor de 'kleine lettertjes' en u hoeft niet elk contract uit te pluizen op zoek naar de spreekwoordelijke addertjes onder het gras." 

"Elk verhuurbedrijf hanteert andere voorwaarden, maar doorgaans worden die zeer goed gecommuniceerd en toegelicht", vult Olivier aan. 

Ook BERA neemt in dit verhaal zijn verantwoordelijkheid. Olivier geeft het voorbeeld van transporttarieven: “Eén van onze partners, Deloitte, heeft een kostencalculatiemodel ontwikkeld voor transport, vrij te gebruiken door leden-verhuurbedrijven,” zegt hij. "Met zo’n uniform rekenmodel kunnen verhuurders hun transportkosten op een eerlijke en vergelijkbare manier doorrekenen, wat voor aannemers meer helderheid schept."

Een strategische bouwpartner

Olivier nodigt aannemers uit om het oude beeld van de verhuurder als anonieme leverancier los te laten en oog te hebben voor de meerwaarde van een partnership. "Een goede relatie met uw verhuurder legt u geen windeieren", geeft Olivier aan. "Als de verhuurder meedenkt met de huurder, dan is dat voor beide partijen een win-win." Hij illustreert met een aantal voorbeelden.

Betrek uw verhuurbedrijf bij de planning

"In eerste instantie kan een verhuurbedrijf een waardevolle rol spelen in uw planning." Olivier ziet nog te vaak dat bouwprofessionals last minute bij verhuurbedrijven aankloppen om op het allerlaatste moment een machine te bestellen. "Dit zorgt voor onnodige stress bij beide partijen. De aannemer zal ook altijd een duurdere prijs betalen als hij pas op het laatste moment beslist. Als u uw werfplanning in een beginstadium voorlegt aan uw verhuurder, kan die op maat van de planning een vloot samenstellen." 

Wat met onvoorziene omstandigheden?

In 2024 noteerden we het natste jaar ooit. De vertragingen liepen op tot een half jaar en langer. Maar wat als u een vloot had gereserveerd voor die periode? "Aarzel in zo'n geval niet om deze problemen aan uw verhuurder voor te leggen. Er kan in onderling overleg beslist worden of het opportuun is om het huurcontract verder te laten lopen of om de huur on hold te zetten. Let wel, overweeg telkens of het sop de kool waard is." Olivier bedoelt hiermee dat de transportkosten moeten worden afgewogen tegen de kosten van het niet gebruiken van de machine op de werf.

Maak geen onnodige kosten

Wat voor zin heeft het om een nieuwe, hoogtechnologische machine te verhuren aan een aannemer die ermee aan de slag moet in extreem zware en/of vuile omstandigheden? Olivier raadt aannemers aan om de noden van de werf openlijk te communiceren. "In het beschreven geval zal een verhuurder geen gloednieuwe machine sturen, maar een iets ouder model dat tegen een ferme stoot kan", zegt de voorzitter.

"Wanneer een nieuwe machine beschadigd raakt, lopen de financiële gevolgen aanzienlijk hoger op dan bij een ouder, robuuster model. Dat kan in de eindafrekening een merkbaar verschil opleveren."

Klant-leveranciersrelatie

Vertrouwen en communicatie vormen de basis. "Aannemers die hun verhuurpartner vroeg betrekken bij de projectplanning, krijgen materieel dat optimaal is afgestemd op de taak, flexibele service bij tegenslagen, en kunnen verrassingen achteraf vermijden. Verhuurders op hun beurt binden de klant langer aan zich en kunnen met beter inzicht in de werfplanning hun vloot efficiënter inzetten. Zo groeit een win-winsituatie waarin de klassieke klant-leveranciersrelatie uitgroeit tot een echte alliantie."

Tentakels reiken ver voorbij bouwsector

De markt van bouwmachines kreeg het afgelopen jaar harde klappen te incasseren. De voorzitter van BERA ontkracht de stelling dat de verhuur van machines eveneens sterk is gedaald. Hij doet dat met bescheiden groeicijfers. "De verhuurmarkt voelt de malaise in de bouwsector, maar tekent alsnog een groei op van zo'n 3 à 5% per jaar (incl. indexatie)."

"Een modern verhuurbedrijf is niet uitsluitend afhankelijk van de bouw." Volgens Olivier is een modern verhuurbedrijf te vergelijken met een octopus: de bouwsector vormt één tentakel, maar ook de industrie, infrastructuur en evenementen dragen bij. “Als het in de bouw iets minder gaat, vinden we werk elders. Die spreiding maakt ons crisisbestendiger.”

Emissievrije werf niet voor meteen

Het is een cliché als een huis, maar de knip gaat op de portemonnee zodra klanten de kostprijs horen van een energievriendelijke, emissievrije, CO₂-neutrale werf. Als het dan al eens gebeurt dat aannemers uitpakken met een 'groene werf', gaat het in de meeste gevallen om een piloot- of prestigeproject.

Langetermijnvisie en duidelijkheid gevraagd

"Het ontbreken van een duidelijke langetermijnvisie van de overheid en een wetgevend kader voor bouwwerven schept onzekerheid en wantrouwen. Hierdoor zijn veel bedrijven minder of zelfs helemaal niet geneigd om te investeren in elektrificatie en andere innovatieve groene technologieën, en dat geldt zowel voor verhuurbedrijven als voor bouwprofessionals", zegt Olivier.

"Volledig elektrische vloten zijn op korte termijn niet realistisch", denkt voorzitter Bill Olivier

"Wij vragen - wij smeken - om een duidelijke visie. Waarom blijft het zo moeilijk om heldere doelen te stellen? Oké, misschien komt er in eerste instantie tegenkanting tegen 'te strenge' regels, maar zolang er geen zijn weten we als sector niet waar we aan toe zijn. Verhuurders zijn wel degelijk bereid om hun vloot tijdig te vergroenen, maar geef de sector de langetermijngaranties die nodig zijn om voluit te investeren in moderne, schone en efficiënte huurvloten."

Lokale overheden bepalen aanpak

Olivier noemt de aanpak van sommige lokale overheden een nachtmerrie voor zowel huurders als verhuurders. In bepaalde steden wordt bij projecten bijvoorbeeld geëist dat er uitsluitend met elektrische machines wordt gewerkt. "Mooi, maar het is voor verhuurbedrijven praktisch onmogelijk om hun bedrijfsvoering daarop af te stemmen. Zeker als u weet dat verschillende steden en gemeenten elk een specifieke regelgeving hanteren."

Waar liggen verhuurbedrijven 's nachts van wakker?

BERA houdt de vinger stevig aan de pols. De federatie houdt alle communicatielijnen wagenwijd open, zodat problemen of uitdagingen meteen op de radar verschijnen. "We vinden partnerships heel erg belangrijk. Daarom werken we ook nauw samen met o.a. SIGMA en andere organisaties zoals Bouwunie en Embuild."

Machinefabrikanten regelen eigen verhuur

Steeds meer machinefabrikanten organiseren een eigen verhuur. Of dit een bedreiging voor de klassieke verhuurbedrijven vormt, spreekt Olivier tegen. "Het is niet de intentie van machineconstructeurs om onze markt over te nemen. Dergelijke initiatieven worden mijns inziens opgezet om nieuwe technologieën te lanceren en te pushen. Ik ben ervan overtuigd dat het meer gaat om een marketingverhaal dan om een strategische zet om onze verhuurbedrijven buiten spel te zetten."

Tekort aan technische handen

Er is geen enkele sector die niet om geschoold personeel schreeuwt , en ook in de verhuursector is dat niet anders. "Voor verhuurbedrijven is het nog moeilijker", zo antwoordt Olivier. Het grote nadeel is dat de marges in de sector redelijk klein zijn, waardoor er geen 'topsalarissen' kunnen uitbetaald worden. "We vissen in diverse vijvers, maar het blijft een gigantische uitdaging."

BERA ziet voor zichzelf nog geen rol weggelegd in het onderwijs, noch in het verstrekken van opleidingen. "Daarvoor zijn we nog te klein. We beschikken niet over de mankracht om zelf opleidingen op te zetten. We hopen dat - in samenwerking met de andere actoren - in de toekomst wel te kunnen doen."

Diefstal van bouwmachines

Actuele en betrouwbare cijfers zijn er niet, toch niet voor België. Maar ERA, de European Rental Association, maakt gewag van een groeiend en prangend probleem. "Als er in België een machine 'verdwijnt', is de kans dat die wordt teruggevonden klein. Er wordt bij ons te weinig aandacht aan besteed, en als de politie al in actie schiet, is het vaak te laat en is de vogel al lang gaan vliegen."

In de ons omringende landen wordt een melding van diefstal van werfmaterieel een pak ernstiger genomen, zo blijkt. De pakkans is er ook een stuk groter. "Klopt", zegt Olivier. "Een tijd geleden hebben we aan den lijve kunnen ondervinden dat er meer - en sneller - gehoor wordt gegeven aan dergelijke meldingen in het buitenland. Bij een van onze leden werd namelijk een machine gestolen. Via track-and-trace bleek dat deze al in Duitsland was beland. Na het contacteren van de Duitse politie, werd meteen actie ondernomen en konden de politiediensten de dieven snel onderscheppen."

BERA dringt erop aan dat diefstalmeldingen in België hoger op de prioriteitenladder komen bij politie en justitie. In het kader hiervan ontwikkelde BERA de BERA Alert-app: een rapporteringstool voor leden die het mogelijk maakt snel incidenten te melden, zodat de BERA-community op de hoogte blijft van eventuele criminele activiteiten of andere wantoestanden. "Het is de bedoeling dat de leden van het netwerk elkaar kunnen waarschuwen bij o.a. diefstallen en fraudegevallen." 

“Uw verhuurder kan uw kosten verlagen, de efficiëntie van uw bedrijf verhogen en u ontzorgen"

Keuringsbeleid laat te wensen over

Voor een federatie die nog maar net goed en wel uit de startblokken is geschoten, blijkt een van de grootste uitdagingen de 'traagheid' waarmee politieke beslissingen worden genomen en juridische processen worden afgehandeld. "We pleiten al een hele tijd voor een aanpassing van het keuringsbeleid voor bepaalde machines. Dat is een van onze topprioriteiten als belangenvereniging. Ons dossier komt echter terecht in de brede categorie ‘voertuigkeuring’, waardoor onze specifieke problematiek blijft liggen”, besluit Olivier. 

"En zo zijn er nog tal van dossiers waar BERA zich vandaag en in de toekomst over zal buigen. ‘We zullen geen enkele uitdaging uit de weg gaan. Of het nu gaat om CO₂-rapportering, de HR-problematiek, diefstalpreventie of duurzaamheid op de werf: we doen er alles aan om elke problematiek in onderling overleg aan te pakken.’"

Naar een steeds hechtere samenwerking

De oprichting van BERA kwam er op initiatief van Belgische verhuurbedrijven zelf, met steun van de European Rental Association (ERA). “BERA is in de eerste plaats een overleg- en kennisplatform,” legt Bill Olivier uit. “We willen dat leden elkaar beter leren kennen en ervaringen kunnen uitwisselen. We koppelen netwerking aan kennisdeling. Dat is het doel: de sector verenigen en gezamenlijke uitdagingen bespreekbaar maken.” Hij verwacht dat BERA de komende jaren steeds professioneler zal worden en een stevigere stem zal krijgen.