Opmars vijgenstruik luidt komst van vijgenskeletteermotten in
Warmere temperaturen zorgen dat plant en plaag beter gedijen in Belgische tuin
De vijgenstruik en haar vruchten worden populairder bij de Belg. Warmere temperaturen zorgen er bovendien voor dat de plant steeds beter buiten kan overwinteren en dus zien we ze vaker opduiken in onze tuinen. Bij de plant hoort echter ook het beestje. In het geval van Ficus Carica is dat de vijgenskeletteermot. Moet uw klant zich zorgen maken en hoe kan u helpen?
Waarom wil uw klant vijgen?
De vijgenstruik wortelt zich dieper in Belgische bodem. Een drietal evoluties hebben de opmars van Ficus Carica aangezwengeld.
Eigen kweek
Vooreerst promoten lifestyletrends gezondere voeding en het nagaan van de oorsprong van die voeding. Het summum daarvan is eigen kweek. Verse vijgen zijn niet alleen heerlijk, er zijn nog tal van verwerkingsmogelijkheden die deze vrucht populair maken.
Vakantiegevoel
Een zuiders of mediterraan design staat wel vaker op het verlanglijstje van uw vakantieminnende klant – al helemaal nu de trend van onthaasting hedendaags tuindesign beïnvloedt. De plant heeft bovendien een mooie bladvorm, die speelsheid en textuur toevoegt aan de ontwerpplannen.
Klimaat
De laatste en belangrijkste evolutie is echter het klimaat. Vroeger bezette Ficus Carica een plaatsje in een grote pot en kreeg de plant bij het dalen van de temperaturen ofwel een winterjas van plastic ofwel een tijdelijk plekje in het (tuin)huis. De afgelopen jaren lijkt ons weer echter warmer en droger te worden, waardoor de vijg zich – ook tijdens de winterperiode – steeds comfortabeler voelt in volle grond.
Plaag zoekt plant
De vijgenstruik marcheerde onze kant uit maar het beestje dat van deze plant leeft, gedijt het best in warmere streken. Nu die grens echter vervaagt en haar waardplant hier in de lift zit, fladdert de vijgenskeletteermot steeds meer in onze contreien rond. Ze wordt wel eens de opvolger van de buxusmot genoemd, maar de schade die deze beestjes aanrichten valt in normale gevallen best mee. Een gezonde plant zal herstellen, maar u kan uw klant uiteraard altijd bijstaan met advies.
De vijgenskeletteermot
Soort
Choreutis Nemorana – Glittermotten
Stadia
Door hun bleekgroene kleur en zwarte stipjes, zijn de rupsen niet met een andere soort te verwarren. Bovendien zijn er amper andere rupsen die van vijgen leven. Volgroeide larven zijn 15 mm lang. Ze reageren hevig bij het aanraken en laten zich dan vallen op de grond. Het laatste larvenstadium gaat zich inspinnen in een witte, zijden cocon aan de onderkant van een blad, waaronder hij verpopt. De vlinders zijn helderbruin van kleur, bezitten witte dwarsbanden en hebben een spanwijdte van 16 -20 mm. Ze leggen eitjes op de bovenkant van het blad.
Cyclus
Vijgenskeletteermotten brengen de winter door als vlinder. Van begin mei tot begin juli gaan ze op zoek naar vijgenbomen om hun eitjes op af te zetten. Hieruit ontstaat een generatie rupsen in juni-augustus. Een tweede generatie vlinders zien we van augustus tot begin oktober. De volwassenen van deze generatie gaan in winterrust. Met een warm voorjaar lijkt een derde generatie in september en oktober niet onmogelijk.
Schadebeeld
De eerste jonge larven mineren in de bladeren. Oudere rupsjes van de vijgenskeletteermot leven onder een web op vijgenbladeren. Hierdoor krullen de bladeren enigszins op. Ze eten enkel van de bovenzijde van het blad en laten de onderzijde en de nerven intact. Hierdoor blijft een doorzichtig bladskelet over, waaraan dit vlindertje zijn Nederlandse naam te danken heeft. Hoewel er enkele tientallen rupsen per boom kunnen voorkomen, blijft de schade die ze veroorzaken beperkt. De vruchten zelf zijn zelden in gevaar, maar de aangetaste bladeren zijn geen mooi zicht.
Beheersmaatregelen
Aangetaste bladeren kunnen bij een beginaantasting weggeplukt worden.
Bestrijding
Bij ernstige aantasting kan een behandeling met een middel op basis van spinosad (Boomerang, Conserve Pro of Tracer) of op basis van chloorantraniliprole (Coragen) reductie geven van de aantasting wanneer er rupsen zijn. Wie aantasting van deze diertjes vaststelt, kan dit doorgeven op waarnemingen.be.
Waardplanten
De rups is waardplantspecifiek en eet enkel van de vijgenboom (Ficus Carica).
Met dank aan Ruben Meert, Natuurpunt & Willy De Prins, Vlaamse Vereniging voor Entomologie
